วิตามินมีกี่รูปแบบ?
แหล่งที่มาของวิตามิน
วิตามินเป็นสารธรรมชาติที่พบได้ในอาหาร หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่เรารับประทาน มีทั้งรูปแบบแคปซูล เม็ดอัด ผง หรือน้ำ หรือมาจากการทำอาหาร ถึงแม้ว่าเราสังเคราะห์วิตามินได้หลายตัว แต่ส่วนใหญ่แล้วจะใช้วิธีสกัดจากธรรมชาติมากกว่า เช่น วิตามินเอที่สกัดมาจากน้ำมันตับปลา วิตามินบีรวมที่สกัดจากตับ หรือยีสต์ วิตามินซีที่ดีที่สุดสกัดมาจากโรสฮิป ซึ่งเป็นเบอร์รี่ที่พบในผลของกุหลาบชนิดหนึ่ง พบได้หลังจากที่กลีบร่วงโรยแล้ว และวิตามินอีที่ส่วนใหญ่สกัดจากถั่วเหลือง จมูกข้าวสาลี หรือข้าวโพด
รูปแบบต่างๆ ของวิตามิน
ความต้องการของคนเราแตกต่างกันไป ด้วยเหตุผลนี้ทำให้วิตามินมีหลายรูปแบบ เช่น
- เม็ดอัด เป็นรูปแบบที่เจอบ่อยและสะดวกที่สุด ง่ายต่อการพกพา เก็บรักษาได้นานกว่าแบบผงหรือแบบน้ำ และไม่สามารถใส่สารอื่นเจือปนได้
- แคปเลต เป็นเม็ดอัดในรูปหรือเหมือนแคปซูล อาจมีการเคลือบด้านนอกอีกชั้นหนึ่ง เพื่อให้มันแตกตัวในลำไส้ ไม่ให้แตกตัวในกระเพาะ ซึ่งในกระเพาะมีความเป็นกรด
- แคปซูล เช่นเดียวกับเม็ดอัด สะดวกและเก็บรักษาง่าย เป็นรูปที่พบได้บ่อยสำหรับวิตามินที่ละลายในไขมัน เช่น เอ ดี อี มีสารปรุงแต่งยาผสมอยู่น้อยกว่าแบบอัดเม็ด
- แคปซูลเจลาติน ทำมาจากเจลาติน ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ควรเก็บรักษาให้พ้นแสง เก็บในที่เย็นและแห้ง เพื่อป้องกันการเกิดออกซิเดชัน
- แคปซูลมังสวิรัติ ปราศจากส่วนประกอบที่เป็นผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับสัตว์ แป้ง น้ำตาล และสารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ ทำมาจากเซลลูโลสและเส้นใยอาหารจากพืช ซึ่งมีความทนทานต่อปัญหาการติดเชื้อราและแบคทีเรีย สามารถเก็บในห้องที่มีอุณหภูมิสูงได้ โดยไม่ละลายหรือเกาะติดกัน ไม่มีผลกระทบจากอากาศเย็นและแห้ง ซึ่งส่งผลให้- แคปซูลแบบเจลาตินเปราะ แต่ข้อเสียของแคปซูลแบบมังสวิรัติ คือ มันอาจทำปฏิกิริยากับสารที่อยู่ในแคปซูลเอง จึงไม่เป็นที่นิยมเท่าแคปซูลแบบเจลาติน และมีราคาสูงกว่าแคปซูลชนิดอื่น ๆ มาก
- ซอฟต์เจล หรือ เจลแคป เป็นแคปซูลเจลาตินแบบนุ่ม ซึ่งทำให้หลายคนรู้สึกกลืนง่ายกว่าแคปซูลปกติ เช่นเดียวกับแบบเม็ดอัดหรือแคปซูลซอฟต์เจลต้องผ่านกระบวนการในระบบย่อยอาหาร จึงออกฤทธิ์ได้ช้ากว่าแบบน้ำหรือแบบผง
- ผง มีประสิทธิภาพมาก 1 ช้อนชาของวิตามินซีแบบผงหลายยี่ห้อ มีปริมาณถึง 4,000 มก. และ ปราศจากสารปรุงแต่ง ตัวนำยา หรือสารอื่น ๆ ที่อาจก่อให้เกิดอาการแพ้ได้
- แบบเหลว ใช้สำหรับชงผสมกับเครื่องดื่มต่าง ๆ เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สามารถกลืนเม็ดแคปซูลหรือเม็ดยาได้
- สเปรย์ในปาก ส่งผ่านสารอาหารความเข้มข้นต่ำเข้าสู่ช่องปากส่วนใต้ลิ้นโดยตรง สารอาหารจะไม่ต้องผ่านระบบย่อยอาหาร และถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดผ่านทางเยื่อบุภายในเวลาประมาณ 15 นาที
- เม็ดอมใต้ลิ้น เป็นแบบเม็ดละลายใต้ลิ้น (สำหรับวิตามินบี 12 รูปแบบนี้เป็นที่นิยม เพราะมันจะถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ดีมาก)
- แผ่นปิดและแบบฝังใต้ผิวหนัง จะให้สารอาหารในปริมาณที่เหมาะสมอย่างต่อเนื่อง แต่ในขณะนี้ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารในรูปแบบนี้ยังมีจำกัด และได้รับการพิจารณาให้เป็นระบบที่ใช้สำหรับการนำยาเข้าสู่ร่างกายในประเทศอเมริกา
